Kişiler, farklı durumlardan ötürü ve farklı zamanlarda ağızda metalik tat olarak tanımlanan bir durumla karşı karşıya kalabilir. Yazımızı okuyarak “Ağızda metalik tat nedir?” , “Ağızda metalik tat sebepleri nelerdir?” , “Ağızda metalik tat nasıl geçer?” gibi soruların yanıtları hakkında fikir edinebilirsiniz.
Ağızdaki Metalik Tat Nedir?
Paraguzi (disguzi olarak da adlandırılır), ağızdaki metalik tadın tıbbi adıdır. Paraguzi, nadir görülen bir kronik rahatsızlıktır. İlaçlar, psikolojik sorunlar, otoimmün hastalıklar ve nörolojik bozukluklar metalik tat ile bağlantılı olabilir. (1)
Ağızda Metalik Tat Neden Olur?
Ağzıdaki metalik tadın ne olduğunu öğrendik. Peki, ağızda metalik tat neden olur? Ağızda metalik tat nedenleri reçeteli satılan birçok ilaç ve takviye edici gıda olabilir. Ancak vitaminlerde olduğu gibi bu ilaçlardaki ve takviyelerdeki bileşenlerin vücut tarafından işlendikten sonra etkisi kaybolabilir. Ağız kuruluğu çoğu ilacın yaygın bir yan etkisidir ve ağızda metalik tat oluşumunu artırabilir. Ağız kuruluğunun etkilerini bol su içerek ve şekersiz sakız çiğneyerek azaltabilirsiniz. (2)
Tıbbi ve diş enfeksiyonları, özellikle sinüs ve orta kulak enfeksiyonları olmak üzere pek çok rahatsızlık ağızda metalik bir tada neden olabilir. Kulak, burun, boğaz uzmanı olarak da bilinen otolaringolojist; kulak, sinüs ve boğaz enfeksiyonlarını teşhis edebilir ve bu enfeksiyonların nasıl tedavi edileceğine dair önerilerde bulunabilir. Tedavi sonrası ağızdaki metalik tat ortadan kalkabilir.(2)
Bir çalışmaya göre, akut nekrotizan ülseratif gingivitis (ANUG) olarak bilinen belirli bir diş enfeksiyonu, ağızda metalik bir tada neden olabilir. Periodontist olarak bilinen bir diş eti uzmanından veya ANUG'u teşhis edip tedavi edebilen genel diş hekiminden bir randevu alarak durum hakkında daha detaylı bilgi alabilirsiniz. Periodontist, diş etlerinizi iyileştirmeniz için evde ağız bakım rutininizi değiştirmenizi önerebilir. Ağız bakım suyu ile ağzı çalkalamak nefesi tazeler ve diş eti iltihabını önlemeye yardımcı olur. Diş etlerinizi sağlıklı hale getirir ve diş eti iltihabını azaltırsanız metalik tat azalabilir.(3)
Hamilelik, kemoterapi, radyasyon tedavisi ve gıda alerjileri de ağızda metalik tat semptomları oluşturabilir ve bu tür durumlarda ağızda oluşan tat genellikle geçicidir.(2)
Ağızdaki Metalik Tat Nasıl Önlenir?
“Ağızda metalik tat neyin belirtisi?” sorusuna verilebilecek yanıtlara göz attık. Peki, ağızda metalik tat olması önlenebilir mi? Ağızda metalik tat oluşumunu önlemek için yapabileceğiniz birkaç önleyici tedbir bulunmaktadır. İşte bunlardan bazıları:
Dişlerinizi ve dilinizi günde iki kez fırçalayın,
Günde bir kez diş ipi kullanın,
Şekersiz sakız çiğneyin,
Bol su için,
Sigarayı bırakın,
Bazı baharatlı yiyeceklerden uzak durun,
Metal içermeyen mutfak takımlarına geçiş yapmaya çalışın.
Ağızdaki Metalik Tat Nasıl Geçer?
Ağızdaki metalik tadı önlemenin ya da tedavi etmenin tek bir yolu yoktur. Tedavi diğer tüm hastalıklarda olduğu gibi ağızda metalik tat yaratan nedene bağlı olarak değişir. Örneğin metalik tada neden olan faktör, bazı vitaminlerin kullanımı ise bu vitaminleri almayı bıraktığınızda ağızdaki metalik tat kendi kendine kaybolur. Benzer şekilde ağızda metalik tadın nedeni kurşun içeren besinler tüketmek ya da kurşun elementine maruz kalmak ise kurşun kaynağını ortadan kaldırmak yeterlidir. Diğer durumlarda ağızdaki metalik tadı ortadan kaldırmak için aşağıdaki yöntemleri deneyebilirsiniz. (2) (4)
Ağız Hijyenine Dikkat Edin
Dişlerinizi ve dilinizi günde en az iki kez fırçalayın ve günde bir kez diş ipi ile diş aralarındaki besin artıklarını temizleyin. Böylece diş çürümesinin ve ağız enfeksiyonlarının önüne geçerek ağızdaki metalik tat hissinin hafiflemesini sağlayabilirsiniz. Ayrıca yılda en az iki kez diş hekimine giderek ayrıntılı diş temizliği yaptırabilirsiniz.(2) (4)
Su İçin
Ağızda metalik tat yaratan ağız enfeksiyonlarını önlemek için bol su tüketin. Ağız için kuru olması metalik tat hissi yaratabilir. Ayrıca şekersiz naneli sakız çiğneyerek metalik tadın uzaklaşmasını sağlayabilirsiniz. Yemeklerden önce yarım çay kaşığı tuz, yarım çay kaşığı karbonatı, bir bardak ılık su içerisine ekleyip ağzınızı çalkalayabilirsiniz. Bu karışım, ağzınızın pH dengesini düzenleyerek metalik tat hissinin azalmasına yardımcı olabilir.(2)(4)
Metal Kaplardan Uzak Durun
Metal kaplardaki bazı elementler yemek pişirme, hazırlama ve tüketme sırasında besinlere geçerek ağzınızda metalik tat hissi bırakabilir. Bu kaplar yerine seramik, cam ya da plastik pişirme gereçleri kullanabilirsiniz.(2) (4)
Sigara İçmeyin
Sigara, genel sağlık durumu ve ağız diş sağlığını olumsuz etkilemesinin yanı sıra ağızda metalik tat hissini de kötüleştirebilir. Sigarayı bırakarak metalik tat hissinin azalmasına yardımcı olabilirsiniz.(2) (4)
Bazı Besinleri Sık Tüketin
Bazı besinler örneğin turunçgiller gibi ekşi meyveler ile turşu, sirke gibi ekşi besinler ağızdaki metalik tadın maskelenmesine yardımcı olabilir. Ayrıca akçaağaç şurubu gibi tatlandırıcılar kullanarak ağızdaki metalik tadın hafiflemesine yardımcı olabilirsiniz. Ancak tüm bu öneriler metalik tat hissinin hafiflemesine yardımcı olur, sorunun çözmek için nedeninin tedavi edilmesi gerektiğini unutmayın.(2) (4)
Ağzınızda metalik bir tat hissederseniz, bunu maskelemek yerine altta yatan nedenin çözülmesi için mutlaka bir diş hekiminden yardım almalısınız.
Kaynakça:
