Ağız kokusu ve boğaz tahrişi yaşıyorsanız ya da boğazınızın arkasında beyaz renkli bir nokta görüyorsanız bademcik taşınız olabilir. Bademcik taşı oluşumu nadir bir durumdur ve bunlarla ilgili ciddi problemler yaşamak daha da nadir bir durumdur. Bu nedenle endişelenmeyin. Yazımızı okuyarak; “Bademcik taşı nedir?”, “Bademcik taşı neden olur?” ve “Bademcik taşı nasıl geçer?” gibi soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
Bademcik Taşı Nedir?
Öncelikle, bademcik taşının oluştuğu bademciklerin nerede bulunduğunu netleştirelim. Bunun için aynaya bakıp ağzınızı açın ve doktor muayenehanesindeymiş gibi “Aaa” deyin.
Boğazınızın arkasında bademcik adı verilen iki bezi göreceksiniz. Bademcik taşı da bademcikler üzerinde çeşitli nedenlerden ötürü oluşmuş ve sertleşmiş kalıntılardır.
Bademcik taşları, bademciklerinizin üzerinde yer alan küçük, beyaz ya da sarı çakıl taşları gibi görünür. Bademciklerinizin üzerinde tek bir bademcik taşı olabileceği gibi birden fazla taş oluşumu da gerçekleşmiş olabilir.
Bademcik taşları çoğu durumda sağlığınız için herhangi bir endişe verici durum oluşturmaz. Ancak tonsillolith olarak da adlandırılan bademcik taşları kimi zaman; boğaz ağrısına, şişliğe ve hatta yutkunma zorluğuna yol açabilir. Bazı kişilerde hiç bademcik taşı oluşmazken, bazı kişilerde ise haftada birkaç bademcik taşı oluşabilir.
Taşların boyutu, kimi zaman zor fark edilir düzeyde olurken kimi zaman da birkaç santimetre büyüklüğe kadar çıkabilir. Bademcik taşı ne kadar küçük olursa sorun oluşturma olasılığı da o kadar az olur. Eğer bademcik taşınız varsa ve bu nedenden ötürü herhangi bir ciddi semptom yaşadığınızı düşünüyorsanız doktorunuza danışıp kontrol ettirmeyi unutmayın. (1) (2)
Bademcik Taşı Neden Olur?
Bademcikler, vücudunuzun savunma sisteminin bir parçasıdır. Bunlar, istenmeyen virüs ve bakterilerin ağzınızdan ve boğazınızdan vücudunuza girmesini engelleyerek bağışıklık sistemine yardımcı olur. Ağzınızı koruyan aynı mukoza tabakası, görevlerini yapmalarına yardımcı olmak için bademciklerinizi kaplar.
Bademciklerin etrafında çukurlar ve kriptalar (küçük çatlaklar) vardır. Bunlar kimi zaman
bakteri, yiyecek, kalsiyum gibi mineraller veya başka malzemelerle tıkanabilir. Bu malzemeler sıkışır, sertleşir ya da kireçlenir ise bademcik taşına dönüşebilir. Özellikle bademcikleri iltihaplı olan kişiler olmak üzere bazı insanların bademcik taşı oluşma olasılığı diğerlerine göre daha yüksektir. (1)
Bademcik Taşı Ağız Kokusu Yapar mı?
Halitozis olarak da adlandırılan ağız kokusu, bademcik taşı belirtileri arasında yer alır. Ağız kokusu, bademcik taşı olan kişilerin en yaygın şikayetidir. Özellikle bademciklerinin şekli dolayısıyla daha fazla kriptaya sahip olan kişilerde biriken kalıntı miktarı da daha çok olduğundan ağız kokusu oluşumu daha çok tetiklenir. Ayrıca bu tip bir bademcik yapısına sahip kişilerin bademcik taşı oluşumu da daha sık meydana gelebilir.
Bademcik taşları bazı kişiler için ağız kokusuna neden olurken bazılarında herhangi bir semptoma neden olmaz. Bu da yine bademciklerin şekli, bademcik üzerinde yer alan çukurların genişliği ile doğru orantılıdır.>sup> (1)
Unutmayın ki, ağız kokusu sorunu yaşamanız bademcik taşınız olduğu anlamına gelmez. Ağız kokusunun birçok nedeni vardır ve bademcik taşları da bu durumun çok sık rastlanılan durumları arasında yer almaz.
Diğer Bademcik Taşı Belirtileri
Bademcik taşı, ağız kokusunun yanı sıra birkaç belirgin semptom ile daha kendini gösterebilir:
Öksürük,
Kulak ağrısı,
Boğaz ağrısı,
Ağızda kötü bir tat duymak,
Yutma güçlüğü,
Bademciklerde küçük beyaz lekeler,
Boğaz enfeksiyonları. (2)
Bademcik Taşı Nasıl Geçer?
Bademcik taşlarının strese neden olabileceğini biliyoruz, fakat unutmayın ki çoğu durumda bunlar tedavi gerektirmez. Ancak hala endişeleriniz varsa, bademcik taşı tedavisi nasıl olur, bademcik taşı temizleme ile yok edilir mi merak ediyorsanız aşağıda yer alan önerilere göz atabilirsiniz. İşte bademcik taşlarından kurtulmanıza yardımcı olacak bazı tüyolar:
Tuzlu su ile gargara yapmak, bademcik taşlarını rahatlatabilir ve rahatsızlığın ortadan kalkmasına yardımcı olabilir. Bunun yanında sık sık bademcik taşı sorunu ile karşılaşıyorsanız da yemeklerden sonra tuzlu su ile gargara yaparak kalıntıların kriptaya birikmesini engelleyebilirsiniz.
Öksürmek, bademcik taşı düşürme konusunda sizi destekleyebilir. Öksürerek badem taşlarını yerinden oynatıp düşürmeye yardımcı olabilirsiniz ama bu kanıtlanmış ve kesin bir yöntem değildir.
Bazı kişiler bademcik taşlarını düşürmek için bir kulak çubuğu ya da diş fırçasından yardım alabilir. Bu yöntem belki bademcik taşı çıkarma konusunda işe yarayabilir ancak oldukça risklidir. Çünkü bademcikler oldukça hassastır ve bu nesneler ile onları çizebilir, kanamaya, enfeksiyona hatta boğulma gibi durumların yaşanmasına neden olabilirsiniz.
Bademcik taşları çok büyük ve uzun süreli olduğu takdirde bir kulak burun boğaz uzmanı, bu taşların bir operasyon ile alınmasını isteyebilir. Bademcik taşlarınız büyükse ve sizi rahatsız ediyorsa hekiminiz ile görüşebilirsiniz. (2)
Bademcik Taşı Nasıl Önlenir?
Bademcik taşı oluşumunu engellemek için bazı durumlara dikkat edebilirsiniz. İşte bademcik taşını önlemenize yardımcı olacak şeyler:
Bakterileri en aza indirmek için dişlerinizi günde iki kez fırçalayın ve bir kez diş ipi ile temizleyin. Dişlerinizi fırçalarken dilinizi fırçalamayı unutmayın.
Sigara ve diğer tüm tütün ürünlerinden kaçının.
Bol su için.
Nazal mukus artışına neden olan alerjilerin önüne geçmeye çalışın.
Yemeklerden sonra tuzlu su ile gargara yapın. (2) (3)
Bademcik taşlarınız varsa bunların genellikle tedavi gerektirmediği konusunda içinizi ferah tutun. Uygun diş hijyeni uygulamak, tuzlu su ile gargara yapmak ve tütün ürünlerinden kaçınmak gibi basit adımlarla bademcik taşı oluşma ihtimalini en aza indirebilirsiniz. Neyse ki bu ipuçları aynı zamanda yaşadığınız herhangi bir ağız kokusuna da yardımcı olacaktır.
Bademcik taşlarınız aşırı rahatsızlığa, nefes alma problemine veya yutkunma zorluğuna ya da diğer semptomlara neden oluyorsa mutlaka doktorunuzla görüşün.
Kaynakça:
