Sağlıklı bir vücut için altyapı oluştururken, insanlar çoğunlukla egzersizlere, sağlıklı yiyeceklere ve gerektiğinde doktor ziyaretine odaklanırlar. Ağız sağlığı bu süreçte göz ardı edilse de, bu durum hayatın diğer alanlarında nasıl hissettiğiniz konusunda derin bir fark yaratabilir. Halk arasında daha çok diş sıkma ya da gıcırdatma olarak bilinen bruksizm, tedavi edilmeden bırakılmaması gereken bir ağız hastalığıdır.
Mayo Clinic’e göre diş gıcırdatmadan muzdarip olanlar gün boyunca dişlerini sıkarlar ya da gece uyurken dişlerini gıcırdatırlar. Bruksizm nedenleri değişiklik göstermektedir, ancak sizde olduğunu düşünüyorsanız, belli belirtilere karşı dikkat edebilirsiniz.
Bruksizm Belirtileri ve Semptomları
Bruksizm, başka rahatsızlıklara benzer birçok belirtiye sahiptir. Şu tür rahatsızlıklar yaşıyorsanız diş hekiminize başvurun:
Aşınmış diş minesi ve artan diş hassasiyeti.
Çene ağrısı veya sıkı çene kasları.
Uyku partnerinizi uyandıracak derecede sesli seviyede dişleri gıcırdatma veya kenetleme.
Düzleşmiş, kırık, yontulmuş veya gevşemiş dişler
Şakaklarınızda başlayan hafif bir baş ağrısı.
Bruksizm ve Uyku Sorunları
Bruksizme neyin yol açtığı kesin olarak bilinmese de, hem fiziksel hem de psikolojik nedenler genellikle diş gıcırdatma ile bağlantılıdır. Uyku sorunları en yaygın nedenlerden bazılarıdır. Bruxism Association, horlama, uykuda konuşma ve uyku apnesi gibi bir uyku bozukluğunun da bruksizm gelişiminde rol oynayabileceğini belirtiyor. Uyku apnesi, solunum işlemini etkileyen benzersiz bir durumdur; teşhis ve tedavi için doktorunuza görünmeyi ihmal etmeyin.
Olumsuz Duygular
Sinir, anksiyete, hayal kırıklığı ve stres, bunlarla mücadele etmek için diş sıkmanın dört büyük nedenidir. Stres, American Dental Association’a göre en önemlisidir. Her ne kadar profesyonel danışmanlık, stres etkeni ile baş etmenizi kolaylaştırsa da, bunu yönetmek için kişisel yöntemler de bulunmaktadır. Egzersiz, etkili şekilde stresi azaltan endorfin salgılarken müzik dinlemek, yürüyüş yapmak ve hatta ılık suyla banyo yapmak gibi bazı rahatlama yöntemleri de benzer şekilde işe yaramaktadır. Çoğu zaman işten kaynaklanan nedenler suçlanır, dolayısıyla işyeri atmosferinize ve kariyerinizin zorlu yönlerine yaklaşma biçiminize dikkat edin.
Maloklüzyon Durumları (Alt ve Üst Çene Arasındaki Yapısal Bozukluklar)
Üst veya alt çenede ısırma ve diş hizalama sorunları diş gıcırdatma hastalığının başka bir yaygın nedenidir. Diş telleri kadar basit ya da çene rekonstrüksiyonu kadar ekstrem bir tedavi, sorunu giderebilir ancak herhangi bir maloklüzyonun düzeltilmesi konusunda en doğru tedavi yöntemini almak için daima diş hekiminizle görüşün.
Yaşam Tarzı
Tütün kullanımı, alkol tüketimi ve hatta çok fazla kafein gibi madde kaynaklı alışkanlıklar bruksizm yaşama riskinizi artırabilir. Hatta, sağlık uzmanınız gerektiğinde uygun bir bağımlılık tedavisi yöntemi önerebilir. Bruksizm çocuklarda ergenlerden daha yaygın olduğu için, yaşın da önemli bir etken olduğunu unutmayın.
İlaçlar ve Hastalıklar
Bruksizm nedenleri, Huntington Hastalığı ve Parkinson Hastalığı gibi nörolojik rahatsızlıkların yanı sıra psikiyatrik ilaçların ve antidepresanların yan etkileri ile de ilişkilendirilmiştir. Bu tür durumlarda doktorunuza başvurun.
Bruksizm için Önlem ve Tedavi
Bruksizmden muzdarip olduğunuzu düşünüyorsanız, işe belirtileri kaydederek başlayın ve bir sonraki randevunuzda bunlara dikkat çekin. Diş hekiminiz herhangi bir belirtiyi tam olarak teyit etmek için kapsamlı bir muayene yapmak ve ardından bunların nedenlerini belirlemek isteyebilir. Bu arada, gıcırdatma işleminden kaynaklanan herhangi bir hasarı hafifletmek amacıyla bir ağız koruyucusu reçete edebilir veya dişlerin hizalanmasıyla ilgili sorunları gidermek için bir diş çalışması gerçekleştirebilir. Henüz yapmadıysanız, stresi azaltma yöntemlerini ele almak başka bir seçenektir.
Her zaman olduğu gibi, ağız bakımı evde başlar. Bu rahatsızlığın bir sonucu olarak aşınan diş minesini güçlendirmek amacıyla dişlerinizi düzenli olarak fırçalamayı ihmal etmeyin.
