Yiyecekten bir ısırık aldıysanız ve ısırdığınızda ağrı yaşadıysanız veya soğuk bir içecek içerken ağrı fark ettiyseniz, çatlak diş sendromu belirtileri yaşıyor olabilirsiniz. Bu, diş hekiminizi aramanın ve randevu alma zamanınızın geldiği anlamına gelir. Çoğu zaman, bir dişteki mikro çatlak çıplak gözle görülemeyecek kadar küçüktür ve tespit etmek için bir röntgen gerekir. Ayrıca, çok çeşitli belirti ve şiddet türü vardır. Çatlak diş sendromunu teşhis etmeyi en zor kılan koşullardan biri budur. Dişlerinizde oluşabilecek birçok farklı neden ve çatlak türü vardır, bu yüzden bunların bazılarını ve tedavi seçeneklerinin neler olduğunu inceleyeceğiz.
Çatlak Diş Sendromu Sebepleri
Medical News Today'e göre, çatlak diş sendromu, ağzınızda meydana gelen bir yaralanma veya beklenmedik sert bir yiyecek parçasının ısırılmasından kaynaklanabilir. Bununla birlikte, yaş nedeniyle zamanla da oluşabilir. Standart aşınma ve yıpranmanın yanı sıra diş gıcırdatmadan veya bir lokma çok sıcak yiyecek aldıktan sonra soğuk su içmek gibi ani sıcaklık değişiklikler nedeniyle çatlaklar yaşayabilirsiniz. Bu sendromun yaygın olduğunu ve nedenlerinin genellikle ağız hijyeni veya alışkanlıklarının yetersiz olması nedeniyle geçici olduğunu belirtmekte yarar var.
Çatlak Diş, Ağrı Yapar mı?
Diş fissürü ağrısı, hangi hareketin veya hangi dış faktörün bunu tetiklediğine bağlı olarak gelip geçebilir ve hangi dişin ağrı yaptığını tespit etmeyi zorlaştırabilir. Çatlak diş sendromundan muzdarip olduğunuzu düşünüyorsanız, işte size yaygın semptomlar:
- Çiğneme sırasında ağrı veya ısırma baskısını bıraktığınızda “rebound ağrısı”
- Aşırı sıcağa veya soğuğa ve tatlıya karşı duyarlılık
- Yalnızca çatlak diş şiddetlendiğinde oluşan düzensiz ağrı
- Çatlak dişin etrafındaki diş etinin şişmesi
- Şişlik çok uzun sürerse ağrının artık gelip gitmediğini fakat sürekli bir şekilde acıttığını fark edeceksiniz
Çatlak diş, çene ağrısına neden olur mu? Evet, bazı çatlaklar çenenin içindeki dişin kökünü etkiler. Çatlak diş nedeniyle çene ağrısı yaşadığınızı düşünüyorsanız derhal diş hekiminize görünün.
Çatlak Diş Türleri Nelerdir?
Dişlerde birçok farklı çatlak türü vardır, ancak çoğu durumda olduğu gibi, şiddet ve tedavi birlikte değerlendirilir. Ne arayacağınızı biliyorsanız, daha kolay bir onarım için onu erkenden ele alabilirsiniz. Çatlaklar şu şekilde ortaya çıkabilir veya tanımlanabilir:
Çatlak çizgileri: dış minede çok küçük çatlaklar olarak görünür. Sevindirici haber mi? Yetişkinlerin dişlerinde yaygın olsa da, ağrıya neden olmaz, çok yüzeyseldir ve herhangi bir tedavi gerektirmez.
Kırık tüberkül: bu tür çatlak genellikle ufak bir ağrıya neden olan bir diş dolgusu bölgesinde meydana gelir. Diş hekiminiz, hasarlı dişi korumak için yeni bir dolgu veya kuron (kaplama) yerleştirebilir.
Eğik supragingival çatlaklar: bunlar sadece kuronu etkiler ve diş eti çizgisinin altına uzanmaz. Sonuç olarak, bu çatlaklardan etkilenen dişler genellikle ağrı yapmaz.
Eğik subgingival çatlaklar: bunlar diş eti çizgisinin altına uzanır ve dişlerde ağrı olabilir. Kanal tedavisi ve kaplama (kuron) gibi bir tedavi gerekebilir. Kanal tedavisi görmüş dişler normal dişlerden daha zayıf olduğundan, kanal tedavisinden sonra dişin çatlama ihtimalinin olduğunu belirtmek gerekir.
Eğik kök çatlakları: hasar, en yaygın olarak çene kemiğinde, diş eti çizgisinin altında meydana gelir. Bu tür çatlaklar için tek tedavi biçimi genellikle dişin çekilmesidir. Erken tedavi aramak için başka bir neden. Acıyı görmezden gelmeyin, mümkün olan en kısa sürede diş hekiminize görünün.
Bölünmüş diş: farklı segmentlere sahip bir çatlak ile tanımlanır. Endodonti uzmanı, çatlağın konumuna ve derecesine bağlı olarak dişin bir kısmını kurtarabilir.
Dikey kök kırığı: bu, kökte başlayan ve çiğneme yüzeyine uzanan bir çatlaktır. Bu tür çatlaklar çok fazla ağrıya neden olmazken, genellikle çevredeki kemik ve diş etlerinde enfeksiyon veya diş apsesi nedeniyle teşhis edilirler. Endodonti uzmanı, tedavinin doğru seyrini belirleyecektir.
Çatlak Diş Tedavi Seçenekleri
American Association of Endodontists’e (Amerikan Endodontistler Birliği - AAE) göre, çatlak diş sendromu belirtileri hissettiğinizi düşünüyorsanız, diş hekiminizi ziyaret etmelisiniz. Tedavi seçenekleri genellikle şunları içerir:
- Çatlak bir diş, dişin hangi kısmının hasar gördüğüne bağlı olarak bir dolgu veya kaplama (kuron) ile onarılabilir
- Diş, kanal tedavisi yapılarak tedavi edilebilir
- Çatlaklar diş eti çizgisinin altındaysa diş çekilebilir
Randevudan önce acı çekiyorsanız, temiz bir havlu veya gazlı bezi ısırarak ağrıyı hafifletebilirsiniz. Kesinlikle topikal oral ağrı kesici ilaçlar, merhemler kullanmayın veya etkilenen bölgeye rahatlamak için aspirin koymayın. Genel tedavi, çatlağın türüne, ne kadar uzandığına, konumuna ve sizin semptomlarınıza bağlıdır.
Çatlak diş sendromunu nasıl önlerim?
Çatlakları kendi başınıza onaramazsınız, sadece onları önlemeye çalışabilirsiniz. Temas sporuyla uğraşıyorsanız veya yaralanmanın meydana gelebileceği bir iş yapıyorsanız, ağız koruyucusu (dişlik) veya koruyucu maske taktığınızdan emin olun. Patlamış mısır veya fındık gibi en sevdiğiniz yiyeceklerin tadını çıkarabilirsiniz, sadece sağduyulu hareket edin ve sert ısırmayın. Uyku sırasında veya stres ve anksiyete nedeniyle diş gıcırdatması sonucu oluşan çatlak dişler, uyurken bir retainer (pekiştirme apareyi) veya ağız koruyucusu takmayı gerektirebilir.
Unutmayın, ağzınızdaki veya dişinizdeki ağrıyı görmezden gelmek bir tedavi planı değildir. Bununla birlikte, çatlak bir dişin neden olduğu ağrı, yardım almanız gereken bir işarettir. Dikkatli olun ve diş hekiminizden randevu almaktan çekinmeyin
