Yeni bir uçuk, karıncalanma, yanma veya kaşıntı hissiyle başlar, kısa süre sonra yayılmaya başlayan kabarcıklarla devam eder. Ne yazık ki, uçuklara neden olan virüs oldukça bulaşıcıdır. Ama uçuk kabuk bağladıktan sonra, virüsün geçme şansı önemli ölçüde azalır.
Uçuk neden çıkar?
Uçuklara, herpes simpleks virüs tip 1 (HSV-1) adı verilen çok yaygın bir virüs neden olur. İlk enfeksiyondan sonra, virüs sonsuza dek sinir hücrelerinde kalır. Güneş ışığına maruz kalma, yorgunluk, stres ya da hormonal değişiklikler gibi tetikleyiciler virüsü harekete geçirerek ortaya bir uçuk çıkarır.
Uçuklar genellikle dudakta veya dudakların kenarında patlar. Uçukların tedavisi yoktur, ancak antiviral ilaçlar meydana gelme sıklığını azaltabilir.
Uçuklar Neden Bulaşıcıdır?
Uçuklara neden olan virüs ciltten cilde temas ederek yayılır ve bu da onu bulaşıcı yapar. University of Texas Division of Student Affairs’a göre uçuk, görünmeden hemen önceki kaşıntılı dönemde ve görünür oldukları süreçte oldukça bulaşıcıdır. Virüs diğer insanları öperken veya mutfak eşyalarının paylaşımıyla yayılabilir. Ayrıca uçuklara dokunduktan sonra gözlere dokunmak ciddi enfeksiyonlara ve görme sorunlarına neden olabilir.
Bir Uçuk Ne Zaman Bulaşıcı Olmaz?
Uçuk, bir kabuk oluşturduktan sonra daha az bulaşıcı hale gelir. Sıvı dolu kabarcıklar, ilk semptomların ortaya çıkmasından dört gün sonra patlar ve süreç sırasında beş veya sekiz gün civarında, enfeksiyon şansını azaltan sarımsı veya kahverengi bir kabuk oluşur.
Kabuk, dokuzuncu ve 12. gün arasında pul pul olmaya ve dökülmeye başlar ve nihayetinde uçuk, semptomların başlamasından iki ila dört hafta sonra iyileşir. Bununla birlikte, Mayo Clinic’e göre herhangi bir kabarcık olmasa bile virüs başkalarına bulaştırılabilir. Dahası, taşıyıcı birçok kişi hiçbir belirti göstermez.
Uçuk Virüsünü Yaymaktan Nasıl Kaçınılır?
İyi hijyen ve başkalarıyla yakın temastan kaçınmak, en bulaşıcı aşamasındayken uçuk virüsünün yayılmasını önlemeye yardımcı olur. Ellerinizi sık sık yıkayın ve uçuk kabuk bağlamadan önce kimseyi öpmemeye ya da yakın temas kurmamaya çalışın.
Yiyecek, içecek veya havlu, tıraş bıçağı ya da dudak kremi gibi kişisel eşyaları paylaşmayın ve ilaç uygulamadığınız sürece uçuğa dokunmayın. Hemen sonra ellerinizi yıkayın. Ek olarak, aktif uçuğu olan insanlar yenidoğanlarla ve bağışıklık sistemi zayıflamış insanlarla yakın temastan kaçınmalıdır.
Uçuk Nasıl Geçer?
Mayo Clinic, uçukların doğal olarak çözüldüğünü ancak antiviral ilaçlar ile süreci hızlandırmaya yardımcı olunabileceğini söylüyor. Bazı bileşenleri içeren kremler veya haplar, uçukları herhangi bir tedavi uygulanmamasına göre daha hızlı iyileştirebilir.
Bazı ağrı kesiciler, uçukların şişliğini ve ağrılarını azaltmaya yardımcı olabilir ve bunlara dokunma isteğini azaltabilir. Kabarcıkları patlatmak ve kabukları koparmak, uçukları daha hızlı iyileştirmez, hatta yaraları enfekte eden ve uzun süreli iz bırakmaya neden olan bakteriler ortaya çıkarabilir.
Çoğu insan için uçuklar can sıkıcıdır, ancak nadiren günlük yaşamı devamlı etkilerler. Bir uçuğun çıkmak üzere olduğunu veya kabarcıkların kabuk bağlamadığını düşünüyorsanız, enfeksiyonu başkalarına yaymamak için makul önlemler alın.
