Ağzınızda rahatsızlık yaşadıktan sonra veya dişlerinizi fırçaladıktan sonra ağzınızın içini kontrol ederken dilinizin üzerinde beyaz bir nokta fark edebilirsiniz. Bu noktaların veya lekelerin çoğu kendiliğinden kaybolur, ancak kendiliğinden geçmezse kontrol ettirmek için bir diş hekimine gitmeye değer. Dildeki beyaz lekelerin en yaygın nedenleri arasında oral pamukçuk, aft ve lökoplaki bulunmaktadır. İşte dilinizde beyaz lekelere neden olabilecek ve diş hekiminize görünmenizi gerektirecek birkaç durum.
Oral (Ağızda) Pamukçuk
Doğal olarak oluşan bir mantarın aşırı büyümesi olan oral pamukçuk, genellikle bağışıklık sistemi düştüğünde ortaya çıkar. Bebekler, protez takanlar, kanser, HIV ve immün yetmezliği olan hastalar, anemi ve diyabet hastaları, sigara içen kişiler ve ağız kuruluğu yaşayan kişilerin hepsinin oral pamukçuk yaşama riski normalden daha fazladır. Ayrıca antibiyotik tedavisi de saldırıyı tetikleyebilir.
Nadiren ciddi bir durumdur, fakat uzun süreli bir enfeksiyonun tedavi edilmesi gerekebilir. Dildeki kremsi beyaz lezyonlar pamukçuk belirtilerindendir; diğer belirtiler şöyledir:
- Ağzın diğer bölgelerinde beyaz lekeler.
- Süzme peynire benzeyen lezyonlar.
- Ağız ve dudak köşelerinde kızarıklık, çatlaklık.
- Tat kaybı.
- Ağız kuruluğu.
Ağızdaki pamukçuk lekeleri kazındığında beyaz tabaka genellikle kaybolur, fakat hafif kanama da görülebilir.
Aft Nedir?
Kırmızı, iltihaplı bir halo ile çevrili dil üzerindeki beyaz leke muhtemelen afttır. Bu yaygın ve tekrarlayan lezyonlar küçük veya büyük olabilir ve tek başına veya gruplar halinde görünebilir. Aft genellikle ağrılıdır ve kazıyarak onları ortadan kaldıramazsınız.
Aftın bazı şüpheli nedenleri arasında virüsler, bakteriler ve bağışıklık sistemi sorunları bulunmaktadır. Travma, alerji, stres, sigara kullanımı, demir ve vitamin eksiklikleri sizi afta karşı daha hassas hale getirir.
Lökoplaki Nedir?
Lökoplaki adı verilen beyaz veya grimsi lekeler genellikle diş etlerinde, ağız dibinde veya yanakların iç kısımlarında görülür, fakat bazen dilde de görünmektedir. Silerek veya kazıyarak, onların görünümünü ya da kalın veya sertleşmiş olan dokusunu değiştiremezsiniz.
Oral Cancer Foundation’a göre tütün çiğnemek ya da sigara ve alkol kullanmak çoğu zaman lökoplakiye neden olur ve dumansız tütün kullananların yaklaşık yüzde 75'inde lökoplaki meydana gelir. Bu durum aynı zamanda ufak da olsa ağız kanserine dönüşme riski taşır.
Tüylü Lökoplaki Nedir?
Dilin yan kısımlarında çıkıntılar veya kıvrımlar şeklinde görünen kabarık beyaz lekeler, tüylü lökoplaki belirtileridir. Mayo Clinic'e göre bu lekeler, ömür boyu süren ancak zayıflamış bağışıklık sistemi bir saldırıyı harekete geçirene kadar pasif halde bekleyen Epstein-Barr virüsü (EBV) enfeksiyonundan kaynaklanır.
Ne Zaman Diş Hekiminize Gürünmelisiniz?
Dildeki beyaz leke yedi ila on gün içinde kaybolmazsa, kontrol ettirmek için doktorunuza başvurun. Pamukçuk gibi bazı rahatsızlıklar kendiliğinden geçebilir, ancak daha ciddi bir durum olmadığından emin olmak için diş hekimine veya doktora danışmak her zaman daha mantıklıdır.
Ağzınızın ferah hissetmesine ve sağlıklı kalmasına yardımcı olmak ve de beyaz leke ve diğer sorunlarla ilgili riskleri azaltmak için dişlerinizi günde iki kez florürlü bir diş macunu ile fırçalamayı unutmayın. Çoğu insanın hayatının bir döneminde dilinde beyaz lekeler görülür ve çoğu kişi için bunlar sıradan bir durumdur. Lekelerin zararlı olma olasılığı düşük olsa da bunlar daha ciddi bir rahatsızlığın belirtisi olabilir. Eğer endişeleriniz varsa, diş hekiminizden alacağınız bir kontrol randevusu ile içinizi rahatlatabilirsiniz.
