การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์เป็นสิ่งสำคัญต่อสุขภาพ เลือกรับประทานอาหารและเครื่องดื่มที่ให้ปริมาณพลังงานและสารอาหารที่เหมาะสมเพื่อสุขภาพร่างกายและสุขภาพช่องปากที่ดี ศูนย์ควบคุมและป้องกันปัญหาแห่งชาติสหรัฐอเมริกาได้แนะนำแหล่งรวมโภชนาการ เช่น ตัวอย่างสูตรอาหาร รายการอาหาร และเครื่องมือทางการศึกษาที่จะช่วยคุณเลือกอาหารและเครื่องดื่มที่ควรบริโภค เมื่อรู้วิธีการรับประทานเพื่อสุขภาพ จะช่วยให้คุณมีสุขภาพร่างกายและช่องปากที่ดีขึ้น ป้องกันปัญหา และส่งเสริมให้เด็กและวัยรุ่นมีการเจริญเติบโตที่ดี

อาหารที่มีสารอาหารคืออะไร

การรับประทานอาหารที่มีสารอาหารมีประโยชน์หลายข้อ และการรับประทานอาหารที่สมดุลครอบคลุมถึงอาหารหมู่หลักและอาหารหมู่ย่อยพร้อมกับน้ำมันที่เหมาะสม ตัวอย่างสารอาหารหลักได้แก่ คาร์โบไฮเดรต ไขมัน โปรตีน วิตามินและแร่ธาตุ ทั้งนี้การรับประทานเพื่อได้รับสารอาหารดังกล่าวต้องสมดุลคือไม่มากหรือน้อยเกินไป

กระทรวงเกษตรสหรัฐอเมริกา ได้พัฒนาเว็บไซต์ MyPlate ขึ้นเพื่อช่วยเหลือผู้บริโภคเกี่ยวกับอาหารสุขภาพ MyPlate มีภาพประกอบ คำอธิบาย พร้อมตัวอย่างอาหาร 5 หมู่ ได้แก่ ผลไม้ ผัก ธัญพืช โปรตีนและผลิตภัณฑ์นม อีกทั้งยังมีการแนะนำน้ำมันสกัดจากพืชและปลาหลายชนิด ถึงแม้น้ำมันสกัดดังกล่าวจะไม่นับเป็นอาหารหมู่หลักก็ตาม สามารถเลือกรับประทานอาหารแต่ละหมู่เป็นอาหารสด อาหารกระป๋อง อาหารแช่แข็ง หรืออาหารแห้งก็ได้ นอกจากนี้เว็บไซต์ยังแนะนำวิธีการรับประทานอาหารเพื่อให้ได้แคลอรี่ที่เหมาะสมและยังได้รับสารอาหารเพิ่มขึ้น ในขณะที่ลดปริมาณน้ำตาลและโซเดียมจากอาหารและของว่างอีกด้วย

วิธีเลือกเครื่องดื่มสุขภาพ

การเลือกเครื่องดื่มก็สำคัญพอๆ กับการเลือกอาหาร ควรเลือกเครื่องดื่มที่มีคุณค่าทางสารอาหารอย่างน้ำเปล่า น้ำผลไม้ น้ำผัก และนม ศูนย์ควบคุมและป้องกันปัญหาแห่งชาติสหรัฐอเมริกาแนะนำให้ดื่ม น้ำเปล่า ช่วยเพิ่มการรับสารอาหาร ลดการเกิดฟันผุเพราะในน้ำเปล่าบางแห่งมีส่วนผสมของฟลูออไรด์ด้วย นอกจากนี้น้ำเปล่ายังช่วยควบคุมน้ำหนักและเสริมการรับรู้ในเด็กและวัยรุ่นให้ดียิ่งขึ้น

เครื่องดื่มบางชนิดควรหลีกเลี่ยงหรือไม่ดื่มบ่อยจนเกินไป เช่น เครื่องดื่มเกลือแร่และเครื่องดื่มชูกำลัง ซึ่งมีน้ำตาลและส่วนประกอบที่เป็นกรดสูง ทำให้ปัญหาฟันผุในเด็กและวัยรุ่นรุนแรงยิ่งขึ้น

พฤติกรรมที่ดีต่อสุขภาพหลังรับประทานอาหารและเครื่องดื่ม

การทำความสะอาดช่องปากอย่างเหมาะสมหลังรับประทานอาหารและดื่มเครื่องดื่มเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยป้องกันปัญหาในช่องปาก ประเภทอาหารที่เหนียวและติดฟันง่าย ก่อให้เกิดความเสี่ยงสูงต่อการเกิดฟันผุ ส่วนอาหารที่ประกอบด้วยน้ำตาลและแป้ง เช่น ขนมปัง ขนมปังกรอบ ขนมปังอบ และมันฝรั่งทอดกรอบมักชอบติดอยู่บนผิวฟัน และเมื่อน้ำตาลหรือแป้งสัมผัสกับคราบจุลินทรีย์บนผิวฟันนานกว่า 20 นาทีจะเกิดกรดเข้าทำลายผิวฟัน จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องรีบกำจัดคราบเศษอาหารหลังรับประทานอาหารด้วยการแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟัน หรืออย่างน้อยก็บ้วนปาก อย่างการเคี้ยวหมากฝรั่งที่ไม่มีน้ำตาลแต่มีส่วนประกอบของไซลิทอลแทนทำให้น้ำลายหลั่งมากขึ้น จะสามารถช่วยกำจัดน้ำตาลและเศษอาหาร รวมถึงลดความเป็นกรดของคราบจุลินทรีย์ในช่องปากได้

เคล็ดลับการรับประทานเพื่อสุขภาพ

 

• ลดการทานของว่างไม่ให้เกิน 3 ครั้งต่อวัน
• เลือกของว่างที่มีสารอาหารที่ดีต่อสุขภาพ
• ให้รับประทานอาหารที่มีน้ำตาลในมื้ออาหารหลัก และเลี่ยงน้ำตาลในมื้อของว่าง
• ซื้ออาหารที่มีประโยชน์ ไม่ซื้อขนมที่มีน้ำตาลและแป้งมาติดบ้านไว้เป็นของว่าง
• การดื่มน้ำที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์เป็นวิธีป้องกันฟันผุที่ได้ผลมากและค่าใช้จ่ายไม่แพง
• รับประทานผักที่หลากหลาย
• เน้นการรับประทานผักและผลไม้ที่หลากหลาย
•  เลือกอาหารมีแคลเซียมสูง
• เพิ่มโปรตีนไร้มัน
• อย่างน้อยครึ่งหนึ่งของธัญพืชที่รับประทานควรเป็นแบบเต็มเมล็ด
• หลีกเลี่ยงอาหารตามแฟชั่นที่ไม่ดีต่อสุขภาพและมีสารอาหารต่ำ

อาหารและสุขภาพช่องปาก

การพบทันตแพทย์เป็นประจำช่วยให้สุขภาพช่องปากดี เพราะทันตแพทย์จะช่วยวิเคราะห์อาหาร แนะนำสารอาหาร หรือบางกรณีส่งต่อเพื่อรับคำปรึกษากับผู้เชี่ยวชาญด้านสารอาหารได้ ทันตกรรมป้องกันช่วยส่งเสริมรอยยิ้มให้สดใส สุขภาพช่องปากดี และช่วยให้การรับประทานอาหารอร่อย ลองปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพมาใช้ในชีวิตประจำวัน

เกี่ยวกับผู้เขียน: โยลันดา เอดดิส, ป.สศ., ส.บ.,ทันตาภิบาลของรัฐบาลแห่งสหรัฐอเมริกา หนึ่งในสมาชิกของสมาคมการศึกษาด้านทันตแพทยศาสตร์แห่งสหรัฐอเมริกาและแผนการศึกษาของเอสเทอร์ วิลคินส์ เป็นที่ปรึกษาด้านสุขภาพช่องปากของคอลเกต มีงานวิจัยที่ทำกิจกรรมในชุมชน และกำลังศึกษาปริญญาโทวิทยาศาสตร์สุขภาพทั่วไปที่มหาวิทยาลัย Nova Southeastern ณ ฟอร์ต ลอเดอร์เดล รัฐฟลอริดา