แม้ว่าคุณได้พยายามอย่างถึงที่สุดแล้วที่จะป้องกันไม่ให้ฟันผุ แต่บางครั้งทันตแพทย์ก็พบฟันผุเล็กน้อยหรือผุซี่หรือสองซี่ได้ อันที่จริงแล้วเราก็ไม่ได้อยากบ่ายเบี่ยงการไปพบทันตแพทย์หากไม่มีอาการปวดฟันแต่อย่างใด แต่ด้วยหลาย ๆ เหตุผล เรามักจะยื่ดเวลาไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งเกิดปัญหาใหญ่ เนื่องจากฟันที่ผุมากจนยากที่จะฟื้นฟูให้กลับมาเป็นฟันสุขภาพดีนั่นเอง จะเห็นได้ว่าจุดเริ่มต้นจากปัญหาเล็กน้อยนี่เอง หากปล่อยทิ้งไว้ก็จะปลายเป็นปัญหาใหญ่ขึ้นมา ทำให้คุณปวดฟัน เหงือกบวม และต้องทำการรักษาที่ยุ่งยากขึ้นไปโดยปริยาย
ฟันผุเริ่มต้นจากตรงไหน?
ปัญหาฟันผุนั้นเป็นภัยเงียบที่เริ่มก่อนที่ผู้ป่วยจะทันรู้ตัว คราบพลัคซ์ที่เกิดจากการสะสมของแบคทีเรียที่ฟันของคุณ และแบคทีเรียรวมตัวกับน้ำตาลจากอาหารที่คุณทานเข้าไปสร้างกรดขึ้นมาที่บริเวณผิวฟัน กรดที่ว่านี้จะไปกัดกร่อนและทำลายผิวเคลือบฟันเริ่มจากชั้นนอก ผุกร่อนเข้าไปเรื่อย ๆ ในทีละชั้น ๆจนถึงเนื้อฟันด้านใน
สัญญาณและความรุนแรงของอาการฟันผุ
ปกติแล้วคุณจะไม่รู้สึกถึงอาการปวดฟันและอาการเสียวฟันจนกว่าฟันจะผุลึกลงไปถึงชั้นเนื้อฟัน ซึ่งเนื้อฟันนั้นมีส่วนเชื่อมต่อกับปลายประสาทขนาดเล็กจำนวนมากที่จะทำให้คุณรู้สึกระคายเคืองหรือเสียวฟันได้เมื่อสัมผัสกับอาหารร้อน เย็น หวาน เหนียว หรือเปรี้ยว รวมถึงคุณอาจรู้สึกรำคาญเมื่ออาหารที่คุณรับประทานมักเข้าไปติดที่ร่องฟันหรือบริเวณฟันที่ผุบ่อย ๆ
เมื่ออาการฟันพุลึกไปถึงเนื้อฟันแล้วมันจะลุกลามไปอย่างรวดเร็ว เพราะว่าเนื้อฟันนั้นอ่อนนุ่มกว่าบริเวณเคลือบฟันด้านนอก นอกจากนี้ อาการฟันผุที่รากฟันจะเกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วเช่นกัน เพราะเคลือบรากฟันที่อยู่บริเวณรากฟันจะไม่แข็งและหนาเท่ากับบริเวณเคลือบฟันที่ตัวฟัน ดังนั้น คุณควรระวังภาวะฟันผุระยะลุกลามต่อเนื่องเช่นนี้ สังเกตุได้จากอาการปวดฟันอาจเกิดบ่อยขึ้นและรุนแรงมากขึ้น
ร้ายไปกว่านั้นคือภาวะการติดเชื้อลามลึกจากฟันซี่ที่ผุเข้าไปถึงด้านในโพรงประสาทฟัน ซึ่งบริเวณดังกล่าวประกอบด้วยเส้นประสาทและเส้นเลือดฝอยจำนวนมาก ความเจ็บปวดที่เกิดจากสาเหตุนี้ค่อนข้างรุนแรง และมักทำให้คุณต้องตื่นขึ้นมาเพราะอาการเจ็บเสียวตอนกลางคืน อาการอื่น ๆ ที่มาพร้อมกับฟันผุคือ เป็นไข้ หน้าบวม เหงือกบวม และรับรสชาติอาหารได้แย่ลง คุณอาจสังเกตเห็นหนองไหลออกมาจากเหงือกที่บวมแดงใกล้กับปลายรากฟัน ผลที่ตามมาอาจรุนแรงถึงขั้นเกิดการติดเชื้อจนลามไปถึงกระดูกขากรรไกรหรือเข้าไปในร่างกายของคุณก็เป็นได้ ซึ่งถ้าเป็นถึงขั้นนั้นถือว่าอันตรายมาก
การรักษาฟันผุ
หากทันตแพทย์ตรวจพบรอยฟันผุเล็ก ๆ บนผิวเคลือบฟันแต่ยังไม่ลุกลามเข้าในบริเวณเนื้อฟัน ทันตแพทย์อาจทำการอุดฟันด้วยวัสดุอุดฟันพร้อมแนะนำให้ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ แคลเซียม และฟอสเฟต เพื่อรักษาอาการฟันผุในระยะเริ่มแรกได้
แต่ถ้าฟันผุเข้าไปถึงเนื้อฟันแล้ว แพทย์อาจจำเป็นต้องใช้วิธีการครอบฟันเพื่อรักษาตัวฟันให้มากที่สุด แน่นอนว่าค่าใช้จ่ายในการรักษาด้วยวิธีนี้ค่อนข้างแพงกว่าการอุดฟันทั่วไป
ฟันที่มีหนองเกิดขึ้นในโพรงประสาทฟันเป็นภาวะที่แย่ที่สุด ส่วนวิธีการรักษาคือ รักษาด้วยวิธีคลองรากฟันหรือการถอนฟันออกไปเลย ทันตแพทย์จะเลือกถอนฟันทิ้งเฉพาะเมื่อไม่มีทางเลือกอื่นแล้วเท่านั้น ในกรณีเลือกรักษาคลองรากฟัน ทันตแพทย์จะกำจัดเนื้อฟันที่เป็นผุออก จากนั้นทำความสะอาดแล้วทำการอุดฟันบริเวณดังกล่าวให้เรียบร้อย แต่ถ้าฟันของคุณเสียรูปทรงไปมากเนื่องจากฟันผุ แพทย์อาจแนะนำให้ใช้วิธีการครอบฟันเพิ่มเติม
คุณพอจะเห็นภาพหรือยังว่าปัญหาเล็ก ๆ แต่หากทิ้งไว้นาน ไม่รักษา คุณอาจต้องจ่ายค่ารักษาที่แพงขึ้นในอนาคต นี่ยังไม่รวมถึงความเจ็บปวดที่ตามมาอีกด้วย เรื่องนี้สอนให้รู้ว่าคุณควรไปพบทันตแพทย์เมื่อมีสัญญาณเตือนตั้งแต่ครั้งแรก หรือไปหาตั้งแต่เนิ่น ๆ หรือถ้าจะดีไปกว่านั้น คุณควรป้องกันไม่ให้เกิดฟันผุเลยจะดีกว่าโดยการหมั่นแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันทุกวัน รวมถึงไปพบทันตแพทย์เป็นประจำเพื่อตรวจสุขภาพฟันและทำความสะอาดฟันด้วย
