Diş fırçası ve diş macunu, pek çok mağazadan alabileceğiniz temel ağız bakım ürünleridir, ancak nereden geldiklerini biliyor musunuz? Elbette, günümüzdeki diş fırçalarına pek benzemiyorlar. Diş macunu ve diş fırçasının geçmişini ve ihtiyacınız olan diş fırçasını seçtiğinizden nasıl emin olacağınızı öğrenin.
Diş Fırçaları ve Macunlarının Tarihi
Dünyadaki İlk Diş Fırçaları
Tarihçilerin çoğu, eski Babillilerin ve Mısırlıların M.Ö. 3500-3000 yılları arasında aşınmış dallardan ilk 'diş fırçalarını' yarattıkları konusunda hemfikirdir. Bunu biliyoruz çünkü eski Mısırlılar, bu "çiğneme dalları" da dâhil olmak üzere mezarlarındaki eşyaları özenle korumuşlardır.
Çinlilerin 1400'lerde ilk doğal kıllı diş fırçasını icat ettiğine inanılıyor, kıllar için domuz kılı ve sapları için kemik veya bambu kullanılmaktaydı. Bu diş fırçaları Avrupa'ya götürülmüş ve bu tasarım at kılı kullanımına uyarlanmıştır, ki çoğu Avrupalı bunu tercih etmektedir. Avrupa'da diğer modellerde kuş tüyleri kullanılmıştır. Bu eski aletler modern diş fırçaları kadar temiz değildi.
Diş Fırçasını Kim İcat Etti?
Daha modern bir diş fırçasını 1780 yılları civarında İngiltere'de William Addis tasarlamıştır. Bu fırçanın sap kısmı sığır kemiğinden fırça bölümü ise domuz kılından yapılmıştı. İlk 3 sıralı kıl fırça 1844'te tasarlanmıştır.
Library of Congress'e göre, Dupont de Nemours naylonu icat edene kadar hayvan kıllarından yapılmış doğal kıllar hâlâ kullanılmaktaydı. 1938'de modern diş fırçalarında naylon kullanılmaya başlanmıştır. 1950'lerde daha yumuşak naylon kıllar yaratılmış ve insanlar bunları diş fırçalarında tercih etmiştir. İlk elektrikli diş fırçası 1939'da üretilmiş ve ABD'de yaygın olarak kullanılan ilk elektrikli diş fırçası 1960'da icat edilmiştir.
Doğru Diş Fırçası Nasıl Seçilir?
Günümüzde, hem manuel hem de elektrikli diş fırçaları birçok şekil ve boyutta bulunmaktadır. Bunlar genellikle plastik kalıplı kulplardan ve naylon kıllardan yapılmaktadır. Artık diş hekimleri ve diş hekimliği araştırmacıları, ağız sağlığı için ne tür diş fırçalarının en iyi olduğunu test edebilir. En yeni diş fırçası modellerinde, tutmayı ve kullanmayı kolaylaştırmak için düz, açılı, kavisli ve konturlu tutamaklar ve yumuşak kauçuk bölmeler bulunur.
- American Dental Association (ADA), yumuşak kıllı fırça önermektedir
- Küçük başlı diş fırçaları ile ulaşılması zor arka dişler de dâhil olmak üzere ağzın tüm bölgelerine daha rahat ulaşılabilir, ancak bu, ağzınızın büyüklüğüne bağlı olabilir
- En iyi diş fırçası sapı, elinizle en rahat tutulandır
- Diş fırçanızı her üç ayda bir veya hangisi önce gerçekleşirse biraz aşınmaya başladığında değiştirin
Malzemelerin yanı sıra, temel tasarım Mısır ve Babilliler döneminden beri değişmemiştir. Tüm diş fırçalarında, dişleri temizlemek için kıl benzeri bir kafa ve bir tutamak bulunur. Diş fırçası, uzun yıllar boyunca, modern ergonomik tasarımlar ve hepimize fayda sağlayan güvenli ve hijyenik malzemeler kullanılarak bilimsel olarak tasarlanmış bir araç haline gelmiştir.
Antik Kültürlerde Diş Macunu
Diş fırçalarında olduğu gibi Mısırlılar da diş fırçaları icat edilmeden önce M.Ö. 5000 yıllarında dişlerini temizlemek için macun kullanıyorlardı! Antik Yunan ve Romalıların da diş macunu kullandıkları bilinmektedir ve Çin ve Hindistan'daki insanlar da M.Ö. 500 yıllarında diş macunu kullanmışlardır.
Eski diş macunları, bugün kullandığımız diş macunları gibi dişleri beyazlatmak, nefesi tazelemek ve diş ve diş etlerini temizlemek için kullanılmaktaydı. Bununla birlikte, malzemeler daha aşındırıcıydı ve hijyenik değildi. Eski diş macunlarının bazı bileşenleri arasında öğütülmüş öküz toynağı külü, kömürleşmiş yumurta kabuğu ve pomza bulunuyordu. Antik Çin'de, zamanla ginseng, bitkisel nane ve tuz gibi çok çeşitli diş macunu bileşenleri kullanılmıştır. Antik Yunan ve Romalıların diş macunu bileşenleri arasında ezilmiş kemikler, istiridye kabukları, odun kömürü ve ağaç kabuğu vardı.
Diş Macunu Ne Zaman İcat Edildi?
Alışılagelmiş diş macununun gelişimi 1800'lü yıllara dayanmaktadır. 1850'lerden önce diş macunu bir tozdan oluşuyordu. 1850'lerdeki ilk versiyonlarda sabun veya tebeşir bulunuyordu. Betel cevizi de 1800'lü yıllarda İngiltere'de diş macununa dâhil edilmiştir. Daha sonra 1860'larda, bazı ev yapımı diş macunlarında, antik Yunan versiyonlarına benzer şekilde öğütülmüş odun kömürü kullanılmıştır.
1873'te Colgate, kavanozda diş macununun seri üretimine başladı. Colgate, diş macununu 1890'larda günümüz diş macunu tüplerine benzer bir tüp içinde tanıtmıştır.
1945'e kadar diş macununda sabun bulunuyordu. 1945'ten itibaren diş macunu üreticileri, günümüz diş macununda bulunan malzemelerle diş macununu daha pürüzsüz bir macun haline getirmek için sabunun yerine başka malzemeler ilave etmişlerdir.
Yirminci yüzyılın sonlarında diş hekimliği araştırmalarının ilerlemesiyle, modern diş macunu, diş hassasiyeti ve diş çürümesi gibi belirli hastalıkları ve rahatsızlıkları önlemek veya tedavi etmek için geliştirilmiştir. 1914 yılında üreticiler korozyonu önlemek için florürlü diş macunu üretmişlerdir. Üreticiler ve diş hekimleri, aşındırıcı diş macunu bileşenlerinin diş minesini aşındırabileceğini veya ona zarar verebileceğini fark ettiler, bu nedenle çok düşük aşındırıcı özelliğine sahip diş macunları geliştirmişlerdir.
Günümüzde diş macunları tipik olarak florür, gıda boyası, tatlandırıcı ve diş macununu pürüzsüz, köpüklü ve nemli tutan bileşenler içerir. Diş macununu tüpler halinde saklamak dünya genelinde yaygın bir tutumdur! Diş fırçası ve diş macununun kıl ve kemik gibi malzemelerle başladığına inanmak zor. Modern diş fırçaları ve diş macunları, ulaşılması zor alanları temizlemek için tasarımında teknolojik bir fayda ve günümüzde ağız hijyeninizi iyileştirmenize yardımcı olacak uygun bileşenler ile donatılmıştır.
